Küresel piyasalar geçtiğimiz haftaya risk iştahı yüksek başladı. ABD – Çin geriliminin azalması, ABD'deki şirket bilançolarının beklentilerin üstünde gelmesi piyasalara pozitif yansıdı. Haftanın gündemini ABD’de altyapı paketi yasa tasarısı, ABD’nin piyasa düzenleyici kurumu SEC tarafından Çin şirketlerinin halka arzına getirilen yasaklar ve Tarım Dışı İstihdam (TDİ) verisi oluşturdu.
ABD’de 550 Milyar Dolar değerindeki altyapı paketi tasarısı tamamlandı. Paket dahilinde 110 Milyar Dolar yol ve köprülere, 73 Milyar Dolar elektrik şebeke sistemlerine, 66 Milyar Dolar demiryollarına, 65 Milyar Dolar internet altyapı sistemlerine, 55 Milyar Dolar içme suyu şebekelerine ve 39 Milyar Dolar da toplu taşıma sistemlerine yatırım yapılması bekleniyor.
ABD'de açıklanan TDİ verisi güçlü gerçekleşti ABD'de Temmuz ayında tarım dışı istihdam 943 bin arttı. Piyasa beklentisi 870 bin seviyesindeydi. Verinin açıklanmasıyla birlikte piyasalarda FED’in varlık alımının azaltılması ve faiz artışı konularında önümüzdeki toplantılarda baskı altında kalabileceğine yönelik bir algı oluştu ve Dolar Endeksi yükselirken, altın ve gümüş gibi değerli metallerde önemli ölçüde düşüşler kaydedildi. Buna ilaveten TDİ verisi öncesinde FED Başkan Yardımcısı Clarida’dan gelen şahin tondaki açıklamalar piyasalarda sınırlı bir volatiliteye neden oldu. Clarida, sürecin varlık alımlarını azaltma sürecine doğru ilerlediğini ve bu konuya ilişkin açıklamanın bu yılsonuna doğru yapılabileceğini belirtti. Clarida ekonomi tahminlerine paralel olarak iyi performans gösterirse 2023’te faiz artışlarının başlayabileceğini de söyledi. Bunun yanı sıra ABD Hazine Bakanı Yellen, “Aylık enflasyon oranlarının, yıllık enflasyon bir süre için yukarı yönlü olmaya devam etse de yıl sonuna doğru aşağı geleceğini öngörüyorum.” dedi.
Öte yandan, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, aralarında Yunanistan, İrlanda, Libya ve İran'ın da bulunduğu 16 ülkeyi, Covid – 19 salgını nedeniyle "tüm seyahatlerden kaçının" tavsiyesinin verildiği "yüksek riskli ülkeler" listesine dahil etti.
Ayrıca, İngiltere Merkez Bankası (BoE) faiz kararında bir değişikliğe gitmedi.875 Milyar Pound tutarındaki varlık alımı tutarı da sabit kaldı.
Bundan başka, Çin'de Hizmet PMI verisi Haziran ayındaki 50,3 düzeyinden Temmuz ayında 54,9'a yükseldi. PMI verisi Çin ekonomisinde toparlanmanın güçlendiğini gösterdi. Açıklanan veri sonrasında Asya Piyasalarında pozitiflik hakim oldu. Delta varyantına ve vaka sayılarındaki artışa rağmen küresel piyasalardaki risk iştahı artarak devam etti. Risk iştahındaki artışın nedenlerine bakıldığında ABD tarafından iyi gelen bilançolar ile Çin ve Euro Bölgesi tarafından iyi gelen PMI verileri olarak görüldü.
Gündemi meşgul etmeye devam eden bir diğer konu da delta varyantı oldu; Vaka sayıları Asya piyasalarını baskılarken ABD’de belirgin bir etki izlenmedi. Diğer yandan son dönemde bazı ABD bankalarının ofise dönüş tarihini ertelemesi, Bank of America’nın verilerine göre son haftada azalan eğlence ve seyahat harcamaları ve New York’ta restoranlar için getirilen aşı kartı zorunluluğu dikkat çeken gelişmeler arasında yer alıyor.
Bu gelişmelere ilaveten Petrol, delta varyantı vakalarındaki artışın talep toparlanmasını sekteye uğratabileceğine dair endişelerle bu yılın en büyük haftalık kaybını gerçekleştirdi. Brent Petrol haftayı %6’yı aşan bir düşüşle 70,70 Dolardan kapattı.
Yurtiçi piyasalara bakıldığında ise Çarşamba günü Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'Enflasyon ve Faizler' hakkında yaptığı açıklamalar gündemi doldurdu.TV kanalında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan ‘’Faiz oranlarında da düşüşe geçiyoruz, yüksek faiz yok. Çünkü yüksek faiz, bize yüksek enflasyonu getirecektir” ifadelerini kullandı. Ancak Sn. Erdoğan’ın bu açıklamaları piyasada ‘yakın süre içinde yeni bir faiz indirimi olacak’ şeklinde algılandı ve böylece Dolar / TL 8,57’ye kadar yükseldi.
Bunun yanı sıra, Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 1,3 Milyar Dolar artarak 231,6 Milyar Dolara yükseldi.
Haftaya 1814 Dolardan başlayan Ons Altın, ABD TDİ verisinin güçlü gelmesiyle 1764 Dolar seviyelerine kadar geriledi. Önümüzdeki hafta bu seviyeleri dip yapıp yukarı yönlü bir hareket gerçekleştirememesi durumunda 1727 Dolar seviyesine kadar inebilmesi mümkündür.
Haftaya 493 TL. ile başlayan Gram Altın iseons altındaki düşüşten nasibini almadı. Zira Dolar kurunun 8,63 seviyelerinde olması gram altını destekledi ve gram altın haftayı 498 TL ile tamamladı. Önümüzdeki hafta 494 Dolar altına düşmedikçe 510 Doları hedeflemesi mümkün olabilir.
Son olarak, Kanada, Bitcoin ve Ethereum ETF’lerini çıkardı. Ekonomik standartları yüksek olan böyle bir ülkede kaydedilen bu gelişme kripto para piyasalarını pozitif yönde hareketlendirdi.
Ülkemizde Enflasyon Verisi Açıklandı: TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Temmuz ayında %1,80 oranında artış gösterirken ( beklenti % 1,54) yıllık bazda TÜFE Haziran’daki %17,53 seviyesinden Temmuz ayında %18,95’e yükseldi.
Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ise aylık bazda %2,46 artış gösterirken, yıllık artış bir önceki aydaki %42,89 seviyesinden Temmuz ayında %44,92’ye yükselmiş oldu.
TÜFE tarafında, konut %5,07, gıda ve alkolsüz içecekler %2,77, lokanta ve oteller %2,72 ile en çok artış gösteren sektör grupları olurken, düşüş gösteren gruplar %2,13 ile giyim ve ayakkabı ve %0,06 ile ev eşyası gruplarında oldu.
ÜFE tarafında ise en fazla artış %9,33 ham petrol ve doğalgaz, %6,58 ile ağaç ve mantar ürünleri ve %5,31 ile kok ve rafine petrol ürünleri gruplarında gerçekleşirken, düşüş gösteren gruplar %0,47 ve %0,26 ile diğer ulaşım araçları gruplarında oldu.